Table of Contents
Het KPM gebouw
5 januari 1946
Makassar. We wonen in een mooi hotel. Gisteravond had ik een kamer – die ik deelde met iemand anders. Ik heb ’s morgens met de heer Biersteker langs de waterkant gereden. Alles is kapot en zo is het overal in deze contreien. Goedangs zijn er niet veel meer, en geen één is onbeschadigd. We hebben kantoor bovenin de KPM,[1] dat is ruim en goed. De plaats heeft vele mooie lanen, alles is zwaar beschadigd in de Europese woonwijk, die heel mooi lijkt. Maar de stad is overvol, tot barstens gevuld met mensen. In de huizen wonen meerdere families en steeds komen er meer en zelden gaat er wat af. In het hotel is een grote gemeenschappelijke slaapzaal voor mannen, daar moet ik vannacht in omdat de eigenaar van het bed waar ik gister in sliep terug is gekomen.
[1] Koninklijke Pakketvaart Maatschappij
Fort Rotterdam
5 januari 1946
Een oud fort, fort Rotterdam aan de waterkant. Zal wel leuk zijn. En bij de aloon-aloon is nog een vreemdsoortig gebouw. Daar is ook een oud kerkhof waar ik rond wil kijken.
Maandag 6 januari
’s Morgens naar kantoor. Niets bijzonders. Oude dossiers doorgekeken en om een uur of een naar huis, weer gegeten alsof we in een luxe hotel waren en ’s middags gewandeld naar fort Rotterdam.
We zijn er niet lang geweest, maar mijn indruk was dat het een leuk ding is. Nu erg verwaarloosd en beschadigd, maar als het wat gerestaureerd wordt is het een mooi souvenir van de compagnietijd. Midden op een binnenplaats staat een grappig kerkje met brede trappen ervoor en een trapje opzij. Het geheel staat namelijk hoog met een open gewelf eronder. Ik zal eens proberen het uit te tekenen.
De Passarstraat
De Chinese Tempel
12 januari 1946
Vanmiddag heb ik ook een wandeling in de kapotte Chinese buurt gemaakt en een tempel gevonden die voor een groot deel nog intact is. Het is een mooie tempel met veel versieringen. Er zijn bijvoorbeeld zuilen van een harde steen, het lijkt wel graniet, waar los omheen een slang is uitgehouwen, zo ver van de kern vrij dat je er je armen door kunt steken. Eerst is er een tempelingang waar van die zuilen staan en schilderwerk op balken dat wel emaille lijkt en al sedert zeer oude tijden er zo fris op zit, als nieuw emaille.
Ik ben met een Chinese meubelmaker, die er tegenover woont, erdoor geweest en die vertelde me het een en ander ofschoon hij er zelf ook niet al te veel van wist. Door de poort een binnenplaats en dan de hoofdtempel weer met zuilen van graniet en met wandplaten waarop in reliëf ook vaak verschillende voorstellingen. In de hoofdtempel altaren, heel rijk besneden en op de Chinese wijze overdadig verguld, en veel andere dingen. Ik hoop er later eens goede foto’s van te krijgen. Achter de hoofdtempel weer een binnenplaats en daar groeien een paar bomen o.a. een djeroek Bali een waarvan de takken door de zware vruchten eerbiedig ter aarde buigen in de stille rust van dit binnenplaatsje. Een oven waarin ze hun op schrift gestelde gebeden verbranden om die naar boven te laten opstijgen en de rugkant is een andere samenvoegsel van kapelletjes, veel minder rijk versierd dan de hoofd tempel, vele zelfs helemaal leeg en één zonder dak bevat een heleboel mooie snijwerk, dat ligt te rotten en te vergaan. Mijn Chinese timmerman zegt dat zulk werk door hem niet meer kan worden gemaakt. Dat is voorbij volgens hem. Maar ik denk wel in de binnenlanden van China, waar het handwerk nog goedkoop is en de mensen nog tijd hebben om iets moois te maken, ze doen het immers ook met hun borduurwerk. Misschien kan ik nog eens wat kopen van dat wat nu ligt te vergaan en zo nog wat redden.